Cách Đầu Tư Chứng Khoán Hiệu Quả Qua Quỹ

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam phục hồi mạnh mẽ vào quý 2 năm 2025, với chỉ số VN-Index tăng trưởng ổn định, đầu tư chứng khoán trở thành lựa chọn hấp dẫn để xây dựng tài sản dài hạn. Tuy nhiên, để đầu tư hiệu quả, bạn cần hiểu rõ sự khác biệt giữa tự đầu tư cổ phiếu và đầu tư qua chứng chỉ quỹ. Bài viết này phân tích sâu hai phương pháp, nhấn mạnh lợi ích của quỹ trong môi trường kinh tế biến động, giúp bạn đầu tư sớm một cách thông minh.

Đầu tư chứng khoán hay đầu tư chứng chỉ quỹ

Để đầu tư chứng khoán hiệu quả, bạn có thể chọn một trong hai cách sau, tùy thuộc vào mức độ kinh nghiệm, thời gian và khẩu vị rủi ro:

• Tự đầu tư cổ phiếu: Bạn tự chọn và quản lý cổ phiếu cá nhân (như ABC, CDF) trên sàn chứng khoán. Phương pháp này đòi hỏi phân tích sâu về kinh tế vĩ mô, tình hình ngành và báo cáo tài chính công ty, nhưng mang lại tiềm năng lợi nhuận cao nếu dự đoán đúng xu hướng thị trường.
• Đầu tư chứng chỉ quỹ: Ủy thác vốn cho các quỹ đầu tư chuyên nghiệp như Quỹ Vietcombank là một lựa chọn phù hợp với nhà đầu tư chưa có nhiều kinh nghiệm hoặc ít thời gian theo dõi thị trường. Với đội ngũ có chuyên môn và danh mục đầu tư được xây dựng đa dạng, hình thức này giúp giảm thiểu rủi ro từ các quyết định cá nhân và mang lại sự ổn định hơn trong dài hạn.

“Các bạn trẻ có thể chọn đầu tư thông qua chứng chỉ quỹ nếu chưa có đủ kiến thức chuyên sâu và thời gian theo dõi thị trường.” - ông Nguyễn Vĩnh Đạt, Trưởng phòng Marketing, VCBF.

So sánh giữa tự đầu tư và đầu tư quỹ

Để đánh giá hiệu quả, hãy xem xét các yếu tố cốt lõi dưới đây, dựa trên dữ liệu thị trường Việt Nam năm 2025:

ac

Rủi ro khi tự đầu tư cổ phiếu

Tự đầu tư mang lại tự do nhưng cũng đầy thách thức, đặc biệt trong thị trường Việt Nam 2025 với lạm phát kiểm soát ở 4% và tăng trưởng GDP 6.5%. Dưới đây là phân tích chi tiết các rủi ro:

• Rủi ro thị trường: Giá cổ phiếu biến động theo yếu tố vĩ mô như lãi suất tăng hoặc căng thẳng địa chính trị. Ví dụ: Năm 2022, thị trường giảm 35%, cổ phiếu ABC lỗ 3,5 triệu đồng từ vốn 10 triệu, dù công ty ổn định. Theo thống kê, 70-90% nhà đầu tư cá nhân thua lỗ do không dự đoán được xu hướng.
• Rủi ro công ty: Rủi ro nội tại như quản lý kém hoặc cạnh tranh gay gắt. Ví dụ: Cổ phiếu CDF giảm 70% do scandal, nhấn mạnh nhu cầu phân tích báo cáo tài chính sâu để tránh "bẫy giá trị".
• Rủi ro tâm lý: Hành vi đám đông dẫn đến FOMO (fear of missing out) hoặc panic selling. Ví dụ: Mua XYZ giá 50.000 đồng khi "hot", nhưng bán lỗ 40% khi giá giảm, bỏ lỡ phục hồi sau.
• Rủi ro thanh khoản và chi phí: Cổ phiếu nhỏ khó bán nhanh, cộng phí giao dịch 0.1-0.35%, làm giảm lợi nhuận thực tế.

Để giảm rủi ro, cần đa dạng hóa danh mục và sử dụng công cụ như stop-loss, nhưng đòi hỏi kỷ luật cao.

Lợi ích và rủi ro khi đầu tư quỹ

Đầu tư quỹ như VCBF-BCF nổi bật trong 2025 với hiệu suất dẫn đầu (lợi nhuận 1 năm 20.82%, 3 năm 13.76%, từ khi thành lập 13,48%), nhờ chiến lược chuyên sâu. Dưới đây là phân tích:

• Lợi ích chính:
  • Đa dạng hóa chuyên nghiệp: Quỹ đầu tư vào cổ phiếu blue-chip (top 5 chiếm 35.7% NAV, như MBB 9.3%, FPT 8.1%), giảm rủi ro cá nhân và tận dụng tăng trưởng ngành ngân hàng, công nghệ.
  • Quản lý bởi chuyên gia thực hiện quy trình phân tích và định giá kỹ lưỡng cho mỗi công ty mục tiêu. Điều này bao gồm việc đánh giá đội ngũ quản lý, lợi thế cạnh tranh của họ trong ngành, và khả năng tăng trưởng trong tương lai. Bên cạnh đó, VCBF cũng tính đến các yếu tố vĩ mô và chiến lược kinh doanh của công ty để đảm bảo rằng mỗi khoản đầu tư đều có tiềm năng mang lại lợi nhuận cao.
  • Phù hợp đầu tư sớm: Hiện nay, nhiều kênh đầu tư mở ra cơ hội tham gia chỉ từ 100.000 đồng như VCBF, giúp giới trẻ dễ dàng tiếp cận thị trường tài chính. Việc bắt đầu sớm, dù với số vốn nhỏ, có thể mang lại hiệu quả tích lũy nhờ cơ chế lãi kép theo thời gian.”.
• Rủi ro cần lưu ý:
  • Rủi ro thị trường: Các quỹ đầu tư vẫn bị ảnh hưởng bởi biến động chung của thị trường tài chính. Trong các giai đoạn thị trường giảm điểm, giá trị tài sản ròng (NAV) của quỹ có thể sụt giảm. Tuy nhiên, nhờ danh mục đa dạng và phương pháp phân bổ tài sản hợp lý, mức độ biến động của quỹ thường thấp hơn so với tự đầu tư cổ phiếu đơn lẻ.
  • Rủi ro quản lý: Hiệu quả đầu tư phụ thuộc phần lớn vào năng lực của đội ngũ quản lý quỹ. Lựa chọn quỹ có chiến lược đầu tư rõ ràng, minh bạch và có kết quả ổn định trong dài hạn là yếu tố quan trọng. Đơn cử như Quỹ Vietcombank (VCBF), hiện duy trì tỷ lệ vòng quay danh mục thấp (dao động từ 10–19%), phản ánh chiến lược đầu tư dài hạn và hạn chế giao dịch ngắn hạn không cần thiết – điều này góp phần giảm chi phí và duy trì tính ổn định trong hiệu suất.
  • Chi phí quản lý: Một yếu tố cần cân nhắc là chi phí quản lý quỹ, bao gồm phí quản lý tài sản, phí lưu ký, và các khoản chi vận hành khác. Mặc dù chi phí này thường thấp hơn so với việc tự đầu tư thông qua môi giới truyền thống, chúng vẫn ảnh hưởng đến lợi nhuận ròng của nhà đầu tư. Vì vậy, cần so sánh kỹ giữa các quỹ để lựa chọn sản phẩm có mức phí hợp lý tương xứng với hiệu quả mang lại.

Ví dụ đầu tư định kỳ vào quỹ VCBF-BCF cho thấy sức mạnh của lãi kép

Giả sử một nhà đầu tư trẻ bắt đầu đầu tư định kỳ mỗi tháng từ sớm và duy trì mức sinh lời trung bình khoảng 13% mỗi năm. Nếu thực hiện đều đặn trong vòng 40 năm, tổng giá trị khoản đầu tư có thể tích lũy lên tới khoảng 16 tỷ đồng, phần lớn nhờ vào hiệu ứng cộng dồn của lãi kép theo thời gian.

Tuy nhiên, nếu người đó trì hoãn việc đầu tư trong 10 năm đầu, tức chỉ đầu tư trong 30 năm còn lại, giá trị tích lũy cuối kỳ giảm mạnh, chỉ còn khoảng 4,4 tỷ đồng. Điều này cho thấy 10 năm đầu tiên, dù số vốn ban đầu không lớn lại đóng vai trò quyết định trong việc hình thành giá trị dài hạn.

Thậm chí, nếu việc đầu tư bị trì hoãn tới 20 năm, tổng số tiền tích lũy sau 20 năm còn lại chỉ vào khoảng 1,1 tỷ đồng. Khoảng cách chênh lệch cho thấy sức mạnh của thời gian trong đầu tư dài hạn và vai trò then chốt của việc bắt đầu sớm, ngay cả với số tiền nhỏ.

Lưu ý: Thông tin chỉ mang tính tham khảo, lợi nhuận thực tế có thể thay đổi. Vui lòng nhận tư vấn từ chuyên gia tài chính trước khi đầu tư.

Xu hướng đầu tư quỹ ở thị trường Quốc tế và Việt nam

Xu hướng đầu tư toàn cầu trong năm 2025 ghi nhận sự chuyển dịch rõ rệt từ đầu tư cá nhân sang đầu tư thông qua các quỹ, đặc biệt là quỹ mở và quỹ hoán đổi danh mục (ETF). Tại Mỹ, theo thống kê từ Investment Company Institute (ICI), khoảng 60% hộ gia đình hiện đang nắm giữ ETF – một con số phản ánh mức độ phổ biến nhờ chi phí quản lý thấp, tính minh bạch và khả năng đa dạng hóa danh mục ngay cả với số vốn nhỏ.

Tại Việt Nam, xu hướng này cũng đang tăng tốc. Dữ liệu từ Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) cho thấy số lượng tài khoản đầu tư vào quỹ mở trong nửa đầu năm 2025 đã tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Sự tăng trưởng này phản ánh nhu cầu tìm kiếm kênh đầu tư bền vững, chuyên nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh nhiều nhà đầu tư cá nhân thiếu thời gian theo dõi thị trường hoặc chưa có đủ kinh nghiệm để tự xây dựng danh mục hiệu quả.

Ngoài yếu tố an toàn và hiệu quả dài hạn, các quỹ cũng đang hưởng lợi từ sự phát triển của các nền tảng đầu tư số, cho phép nhà đầu tư tiếp cận dễ dàng chỉ với vài thao tác trực tuyến và số vốn tối thiểu thấp, phù hợp với thế hệ trẻ bắt đầu hành trình tích lũy tài sản.