Tính từ đầu năm đến nay, VN Index đã có sự tăng trưởng trên 20%. Tuy nhiên, sau một thời gian thị trường tăng điểm kéo dài, cùng với việc hiện tại là thời điểm "trũng thông tin" hỗ trợ, cũng như các kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cũng chưa thực sự có sự cải thiện rõ ràng… dẫn đến việc các nhà đầu tư đang hoài nghi về sự tăng trưởng của thị trường.
Trao đổi trong Talk show Phố Tài Chính (The Finance Street Talk Show) trên VTV8, các chuyên gia đánh giá, về dài hạn thị trường sẽ vẫn trong xu hướng tăng, nhưng hiện tại nhiều cổ phiếu đã ở vùng định giá cao nên ngoài việc lựa chọn dựa vào yếu tố nền tảng tốt thì cần xem xét mức định giá có hợp lý hay không... hoặc nếu nhà đầu tư không có nhiều kiến thức và thời gian thì có thể đầu tư thông qua các tổ chức uy tín chuyên nghiệp... như vậy sẽ giảm đi rủi ro cho nhà đầu tư.
BTV Mùi Khánh Ly: Như hai bà cũng đã thấy, nền kinh tế thế giới và trong nước trong thời gian qua cũng đã dần có sự cải thiện hơn. Theo hai bà vào thời điểm này những thông tin không tích cực đã qua hết chưa ạ?
Bà Dương Kim Anh, Đồng Giám đốc đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF): Đúng là trong thời gian qua, nền kinh tế thế giới cũng như là kinh tế Việt Nam đã phải trải qua rất nhiều những biến động khó lường. So với một năm trước đây thì mọi người đều suy đoán là kinh tế Mỹ sẽ suy thoái trong năm 2023, nhưng trên thực tế kinh tế Mỹ lại khá ổn định, tăng trưởng vẫn tương đối tích cực, mặc dù FED đã nâng mức lãi suất điều hành lên cao hơn rất nhiều so với dự kiến. Ngược lại, khi tất cả mọi người đều kỳ vọng là nền kinh tế Trung Quốc sẽ hồi phục mạnh mẽ sau khi chính sách Zero-COVID được dỡ bỏ thì thực tế nền kinh tế Trung Quốc lại phải đối mặt với nhiều những khó khăn và hồi phục không mạnh mẽ như kỳ vọng. Các vấn đề của thị trường bất động sản đã lan dần sang thị trường tài chính, do đó có thể kinh tế Trung Quốc sẽ còn gặp nhiều khó khăn trong năm nay cũng như những năm sắp tới. Như vậy, tôi nghĩ chưa thể khẳng định là những thông tin xấu đã qua hết hay chưa được.
Còn đối với thị trường Việt Nam, tôi nghĩ rằng sẽ tích cực hơn, bởi vì đối với những lo ngại của mọi người về khả năng hoàn thành mục tiêu tăng trưởng kinh tế hay đặc biệt là đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp… thì rõ ràng trong thời gian qua, Chính phủ đã rất tích cực đưa ra các giải pháp để hỗ trợ thị trường, đặc biệt là cải thiện được niềm tin của nhà đầu tư. Chúng tôi cũng kỳ vọng rằng trong thời gian còn lại của năm 2023 cũng như là sang năm 2024, những thông tin tích cực sẽ nhiều hơn.
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty CP Chứng khoán MB (MBS): Theo ý kiến của tôi, sau 6 tháng đầu năm, với tình hình tương đối khó khăn thì hiện nay, nền kinh tế Việt Nam mặc dù chưa thực sự khởi sắc hoàn toàn nhưng đã có những chuyển biến khá tích cực. Trong tháng 7 và tháng 8, chỉ số sản xuất công nghiệp lần lượt tăng 3,7% và 2,6% đã phản ánh mảng sản xuất và công nghiệp của chúng ta bắt đầu có những sự phục hồi khá tích cực. Và một số nhà sản xuất đã bắt đầu nhận được nhiều đơn hàng hơn so với 6 tháng đầu năm. Đặc biệt, trong tháng 8, chỉ số PMI lần đầu tiên vượt ngưỡng 50 điểm, chứng tỏ đâu đó nền sản xuất của chúng ta đã có những dấu hiệu phục hồi. Những điểm sáng khác của nền kinh tế, chẳng hạn như đầu tư công hay FDI thì chúng ta vẫn nhìn thấy những con số tương đối tích cực, chẳng hạn như vốn đầu tư công liên tục tăng trên 20% trong 3 tháng gần đây và đặc biệt là tăng gần 30% trong tháng 8. Nhìn chung, trong 8 tháng đầu năm giải ngân đầu tư công tăng khoảng 17%, đạt gần 50% so với kế hoạch, nếu mà so với những năm gần đây thì đấy là một con số thực sự ấn tượng.
Còn dòng vốn đầu tư FDI sau gần một năm khá ảm đạm thì vốn đăng ký mới FDI tăng gần hơn 40% trong tháng 8. Đây là những con số có thể hỗ trợ cho tỷ giá ở trong nước vẫn được giữ mức như hiện tại. Vì vậy, tôi cho rằng những diễn biến tích cực của thị trường chứng khoán Việt Nam trong thời gian vừa qua phần nào phản ánh được nền kinh tế đang có những chuyển biến tích cực hơn. Tuy nhiên, không phải nói là tất cả những thông tin tiêu cực đã qua đi mà chúng ta vẫn cần phải quan sát thêm những thông tin từ thị trường thế giới như là việc Cục Dự trữ liên bang Mỹ FED tiếp tục nâng lãi suất nữa hay không hay là liệu Trung Quốc có những động thái giải cứu được thị trường bất động sản của họ hay không? Và ở trong nước thì chúng ta cũng cần quan tâm đến hai vấn đề, lạm phát và tỷ giá đang là những thách thức trong 4 tháng cuối năm.
BTV Mùi Khánh Ly: Vâng, thị trường chứng khoán thì luôn đi trước phản ánh và hầu như các thị trường toàn cầu đã có sự tăng trưởng mạnh, trong đó có thị trường Việt Nam. Hiện, giới phân tích nước ngoài đánh giá thị trường Việt Nam đang là điểm sáng của chứng khoán châu Á, hai bà đánh giá như thế nào về điều này?
Bà Dương Kim Anh, Đồng Giám đốc đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF): Nếu như nhìn từ đầu năm đến nay thì thị trường chứng khoán của Việt Nam so với các nước trong khu vực đã hứng khởi và phát triển tích cực. Chỉ số VN-Index đã tăng trưởng khoảng hơn 20% so với đầu năm, các nước khác trong khu vực thì chúng tôi thấy nhìn chung tăng trưởng thấp hơn nhiều, loanh quanh đâu đấy 12%, thậm chí có những thị trường lại giảm đến 5%-6%. Tuy nhiên, chúng ta cũng thấy rằng, năm ngoái thị trường Việt Nam đã giảm sâu đến hơn 34%, trong khi đó các thị trường trong khu vực lại không như vậy, các thị trường khác đều giảm thấp hơn chỉ khoảng 5%-6 % thôi, thậm chí có những thị trường là đi ngang. Vậy nên tính ra, thị trường chứng khoán Việt Nam chưa hồi về mức cũ. Tuy nhiên nếu nhìn về tương lai thì như chị Hiền cũng đã nói, nền kinh tế Việt Nam có rất nhiều những điểm tích cực, trong đó có yếu tố là trong khi tất cả các nước vẫn còn duy trì chính sách tiền tệ thắt chặt, Việt Nam đã ngay từ cuối quý I/2023 đúng đã chuyển từ chính sách tiền tệ thắt chặt sang tính chính sách tiền tệ mở rộng, lãi suất điều hành cũng đã giảm đến 4 lần. Gần đây nhất là bốn ngân hàng quốc doanh đã giảm mức lãi suất huy động 12 tháng xuống đến 5,8%, tức là chỉ cao hơn có 0,2% so với mức mà duy trì trong thời gian dịch thôi. Đặc biệt, tỷ giá cũng có ảnh hưởng nhưng vẫn ở trong mức kiểm soát được là một thành tựu đáng ghi nhận cho Việt Nam. Và điều đó đã tạo niềm tin cho các nhà đầu tư trong nước cũng như nhà đầu tư nước ngoài để thu hút dòng vốn vào trong thị trường chứng khoán.
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty CP Chứng khoán MB (MBS): Đúng là trong thời gian gần đây, đặc biệt là trong một tháng vừa qua thị trường chứng khoán thế giới đã có những diễn biến không mấy tích cực. Chẳng hạn như chỉ số Dow Jones giảm gần 2% và đặc biệt là các thị trường châu Á như là Trung Quốc giảm khoảng 5%... Điều này có thể được lý giải bởi việc các nhà đầu tư trên thế giới đang lo ngại về sự phân hóa giữa các chính sách tiền tệ của Mỹ và chính sách tiền tệ của các Ngân hàng Trung ương các nước châu Á, khi Mỹ vẫn đang cho thấy xu hướng thắt chặt các điều kiện tài chính, còn các ngân hàng trung ương các nước châu Á, đặc biệt là Nhật Bản hay là Trung Quốc đang có xu hướng tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ để hỗ trợ cho tăng trưởng kinh tế. Điều đó đã dẫn đến nhà đầu tư thế giới lo ngại và có vẻ như là họ đang bán ra các tài sản rủi ro như chứng khoán và và dịch chuyển sang những tài sản ít rủi ro hơn như vàng hay USD.
Tuy nhiên, ngược lại với thị trường chứng khoán thế giới thì những yếu tố tích cực của thị trường Việt Nam vẫn đang còn đó và hỗ trợ cho thị trường như tôi đã phân tích ở trên. Hay chỉ tính riêng thị trường chứng khoán thì cũng đang có những thông tin tích cực hơn, chẳng hạn như hệ thống KRX có thể sẽ được đưa vào vận hành trong năm nay và thứ hai là lãi suất của thị trường Việt Nam đang có xu hướng giảm rất rõ nét. Và nếu lại diễn biến từ giữa năm 2022 khi thị trường chứng khoán thế giới đi trước với các chỉ số chứng khoán thế giới sự phục hồi, còn bản thân thị trường chứng khoán của chúng ta khi đó vẫn còn những vấn đề nội tại. Và chúng ta cũng chỉ phục hồi mạnh mẽ kể từ tháng 2 và tháng 3 đầu 2023. Có nghĩa là chu kỳ phục hồi của chúng ta đã đi sau so với thị trường chứng khoán thế giới. Điều này lý giải cho việc chúng ta vẫn duy trì được đà tăng trưởng trong thời gian vừa qua và về dài hạn, chúng ta đang có nhiều yếu tố hỗ trợ tích cực hơn so với lại thị trường chứng khoán trong khu vực.
BTV Mùi Khánh Ly: Trước đó, nhiều dự đoán cho rằng sau khi thị trường đón nhận các thông tin tích cực như đã phân tích ở trên, thì vào thời điểm hiện tại như mọi năm luôn được coi là thời điểm "trũng thông tin" hỗ trợ và thị trường sẽ có sự điều chỉnh. Vậy tại sao, thị trường vẫn đang trong những phiên giao dịch tích cực? theo hai bà?
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty CP Chứng khoán MB (MBS): Khác với mọi năm, trong giai đoạn tháng 8, tháng 9 năm nay thì chúng ta đón nhận khá nhiều thông tin tích cực hơn và trong bối cảnh vĩ mô như chúng ta đã trao đổi thì chúng ta cần chờ đợi trong thời gian tới. Chẳng hạn như việc Tổng thống Mỹ Joe Biden sang thăm Việt Nam cũng là một trong những thông tin tích cực, bởi vì nó đã giúp cho mối quan hệ giữa hai nước được nâng lên một tầm cao mới và tôi cho rằng điều này sẽ hỗ trợ cho những ngành ngành nghề kinh tế cơ bản của Việt Nam, chẳng hạn như là bất động sản khu công nghiệp, ngành năng lượng cũng sẽ là một trong những ngành chúng ta sẽ có sự hợp tác chặt chẽ hơn với các đối tác ở Mỹ. Ngoài ra, thị trường chứng khoán ở thời điểm này cũng đang chờ đợi nhiều thông tin tích cực, chẳng hạn như việc đưa vào vận hành hệ thống KRX hay những nỗ lực của cơ quan quản lý trong việc thúc đẩy nâng hạng lên thị trường mới nổi của MSCI. Đối với các doanh nghiệp đang niêm yết ở trên sàn chứng khoán thì sau 6 tháng đầu năm với lợi nhuận chung có mức suy giảm là trên 20% thì trong quý 3 và quý 4 sắp tới, chúng tôi dự báo lợi nhuận chung của các doanh nghiệp niêm yết trên thị trường có thể ghi nhận sự tăng trưởng dương nhờ các yếu tố hỗ trợ. Nó cũng sẽ lý giải cho việc thị trường của chúng ta tiếp tục có những diễn biến tích cực trong những phiên vừa qua.
Bà Dương Kim Anh, Đồng Giám đốc đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF): Như chúng ta đã vừa trao đổi, vẫn còn những biến số nhất định. Ví dụ như kinh tế Việt Nam 6 tháng đầu năm đúng là tăng trưởng nhưng thấp hơn kỳ vọng nên đã tạo áp lực rất lớn cho 6 tháng cuối năm để làm sao chúng ta vẫn đạt được mức tăng trưởng loanh quanh 6%, và thực tế thì trong tháng 7 và tháng 8, các chỉ số cũng đã tốt hơn một chút. Hay như hoạt động xuất khẩu tuy vẫn còn sụt giảm nhưng sụt giảm ít hơn, hoạt động sản xuất kinh doanh bắt đầu cũng có tăng trưởng nhưng tất nhiên nó vẫn còn rất nhỏ, khoảng 2%-3%. So với trước đây thì thông thường hoạt động sản xuất kinh doanh phải là tăng trưởng hai con số tầm 10%-11%. Trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu suy giảm nhiều, chủ yếu do các đơn hàng ở các quốc gia như Mỹ hay Châu Âu sụt giảm. Nhưng bây giờ bắt đầu đến giai đoạn có thể họ sẽ tăng đơn hàng lên, bởi vì là hàng tồn kho cũ họ đã giải phóng xong, cũng như chuẩn bị cho dịp Giáng sinh vào cuối năm thì mọi người sẽ kì vọng là hoạt động xuất khẩu sẽ tăng trưởng mạnh, hiện PMI của chúng ta cũng đã tăng trên 50 rồi. Vậy thì trên thực tế trong những tháng tới liệu những kỳ vọng đấy nó có diễn ra đúng như mong muốn hay không thì chúng ta cần chờ đợi.
BTV Mùi Khánh Ly: Với những phân tích ở trên thì theo hai bà thị trường sẽ diễn biến trong xu hướng như thế nào?
Bà Dương Kim Anh, Đồng Giám đốc đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF): Hiện giờ, tôi nghĩ rằng các nhà đầu tư đều đang kỳ vọng nhiều, những yếu tố mà khó dự đoán thì cũng đã diễn ra rồi, nền kinh tế sẽ tích cực hơn, lãi suất sẽ ngày càng giảm. Các doanh nghiệp như bà Hiền nói thì kết quả kinh doanh trong 6 tháng cuối năm được kỳ vọng là tăng trưởng tốt hơn nhiều so với cả 6 tháng đầu năm. Tuy nhiên, thị trường sẽ phụ thuộc nhiều vào diễn biến thực tế. Thế còn từ phía góc độ của chúng tôi thông thường chúng tôi cũng ít khi đưa ra các dự đoán về thị trường, mà theo triết lý của công ty thì trong mọi tình huống, công ty vẫn theo hướng là tập trung vào từng công ty, lựa chọn những công ty tốt và có mức giá định giá phù hợp tại từng thời điểm.
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty CP Chứng khoán MB (MBS): Nhìn về 4 tháng cuối năm 2023 thì tôi khá lạc quan về diễn biến của thị trường. Bởi vì những yếu tố tích cực hỗ trợ cho thị trường sẽ nhiều hơn. Bên cạnh đó, tất nhiên là chúng ta cũng vẫn còn những quan ngại, chẳng hạn như là vấn đề lạm phát và tỷ giá như tôi có nói ban đầu, chúng ta cần phải thận trọng và quan sát, có vẻ như là chỉ số đồng USD đang tăng lên khá mạnh mẽ và gây áp lực lên chính tỷ giá Việt Nam đồng hay là việc đồng Nhân dân tệ có mức giảm giá khá mạnh đến gần 67% trong thời gian vừa qua cũng ảnh hưởng đến tỷ giá của chúng ta. Tuy nhiên, dựa trên quan điểm khá lạc quan về thị trường thì chúng tôi cũng đưa ra một dự báo cho VN-Index vào trong những tháng cuối năm nay là có thể vươn lên vùng mục tiêu khoảng 1.320 điểm.
BTV Mùi Khánh Ly: Trong giai đoạn vừa rồi, nhiều nhà đầu tư tỏ ra tiếc nuối khi hết lần này đến lần khác lỡ các nhịp tăng tích cực. Đến thời điểm này thì họ nên có phương án như thế nào cho hiệu quả thưa hai bà?
Bà Dương Kim Anh, Đồng Giám đốc đầu tư, Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF): Chúng tôi từ trước đến giờ thường khuyên nhà đầu tư là không nên cố gắng lúc nào cũng mua đúng đáy và bán đúng đỉnh. Bởi vì có thể một vài lần đạt được điều đó là do yếu tố may mắn nữa, chứ còn nếu như để thường xuyên đạt được việc đấy thì là điều gần như không thể. Chính vì vậy, chúng tôi hay khuyên nhà đầu tư nên phân bổ tài sản và đầu tư định kỳ, bởi vì khi bạn có một kế hoạch và lộ trình đầu tư rõ ràng và theo một định kỳ nhất định thì bạn sẽ không phải rơi vào tình trạng bị rủi ro như là bị giải ngân quá nhiều ở những thời điểm mà thị trường bị định giá quá cao hoặc tình cảnh là mình cứ cố gắng chờ đợi và thị trường lại phát triển tích cực chứ không tiêu cực như mình nghĩ, rồi sau đó lại cảm thấy rất nuối tiếc. Thế nên, nhà đầu tư cần có kế hoạch đầu tư rõ ràng và định kỳ. Ngoài ra, đối với các nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ nếu như không có thời gian, cũng không có thông tin để tự tìm kiếm những khoản đầu tư phù hợp thì nên đầu tư qua các quỹ, bây giờ có rất nhiều quỹ mở được quản lý chuyên nghiệp ở các cái công ty quản lý quỹ, như vậy nhà đầu tư sẽ tận dụng được các kiến thức cũng như kinh nghiệm của những nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu, Công ty CP Chứng khoán MB (MBS): Tôi cho rằng, dù là trong diễn biến tích cực của thị trường thì không phải tất cả được hưởng lợi như nhau mà mỗi ngành nghề, mỗi doanh nghiệp đều phải có câu chuyện riêng. Đơn cử như là câu chuyện đầu tư công, tôi cho rằng đây vẫn là một câu chuyện đầu tư trọng điểm trong 2 - 3 năm tới. Ngành hàng không, ngành du lịch cũng là ngành được hưởng lợi khi những chính sách nới lỏng về visa sẽ thúc đẩy được lượng du khách quốc tế đến với Việt Nam trong thời gian tới. Bên cạnh đó, một số ngành như bất động sản hay vật liệu xây dựng có lẽ đã qua được thời điểm khó khăn nhất và mặc dù chưa hẳn là tích cực nhưng mức độ suy giảm ở những tháng cuối năm 2023 sẽ thấp hơn khá nhiều so với cùng kỳ năm ngoái. Và đặc biệt ở thời điểm nào thì tôi cũng cho rằng nhà đầu tư cần phải đề cao việc quản trị rủi ro cho danh mục và hạn chế sử dụng đòn bẩy tài chính, luôn luôn theo dõi những thông tin chính thống, tránh đầu tư theo tin đồn.
BVT Mùi Khánh Ly: Xin cảm ơn hai bà về những thông tin vừa rồi!
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!